Ανοιχτή επίστολη προς τον κ. Άγγελο Δεληβοριά ,Ομότιμο Καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών , Δ/ντή του Μουσείου Μπενάκη, απέστειλαν τα μέλη της Παρέμβασης Πολιτών Σπάρτης σχετικά με τις προσπάθειες αναστήλωσεις του μνημείου, έργο το οποίο συναντά τις αντιδράσεις, κυρίως, της Ιεράς Μητρόπολης Μονεμβασίας Σπάρτης. Η Παρέμβαση, ζητά από τους υποψηφίους να λάβουν ξεκάθαρη θέση για το θέμα...
Διαβάστε ολόκληρη την επιστολή, καθώς και την προ καιρού επιστολή του κ.κ. Ευσταθίου προς το ΚΑΣ , για το ίδιο θέμα.
Ανοικτή επιστολή
ΠΡΟΣ: Τον κ. Άγγελο Δεληβοριά ,Ομότιμο Καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών , Δ/ντή του Μουσείου Μπενάκη .
Η ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΠΑΡΤΗΣ ως μια κίνηση πολιτών που εκφράζει ένα σημαντικό , ενεργό και προβληματιζόμενο κομμάτι της τοπικής μας κοινωνίας , στηρίζει ολόπλευρα την πρωτοβουλία και την προσπάθεια του Ομότιμου καθηγητή και Δ/ντή του Μουσείου Μπενάκη κ.΄Αγγελου Δεληβοριά ,για την αποκατάσταση του Ιερού του Αμυκλαίου Απόλλωνα , στις Αμύκλες του Δήμου Σπάρτης .
Τα μνημεία και τα έργα τέχνης που μας κληροδότησε η κλασική αρχαιότητα , αφορούν τον κορυφαίο πολιτισμό που άνθισε στους αιώνες της άμεσης δημοκρατίας , σε μια κοινωνία ελευθερίας , ανθρωπισμού και δικαιοσύνης.
Τα μνημεία και τα έργα αυτά είναι εκείνα για τα οποία ο Στρατηγός του ‘ 21 Γιάννης Μακρυγιάννης είπε την ιστορική φράση «εμείς γι’ αυτά πολεμήσαμε» αφού γνώριζε καλά πως πάνω σ’ αυτά τα μνημεία ακουμπά , διαχρονικά , η ιδέα της Ελλάδας και της Πατρίδας .
Ελάχιστο χρέος των σημερινών Ελλήνων να φέρουν στο φως , να διασώζουν και να αναδεικνύουν την κληρονομιά των προγόνων τους .
Μέσα σ’ αυτά τα μνημεία το Ιερό του Αμυκλαίου Απόλλωνα , διακοσμημένο περίτεχνα από το φημισμένο γλύπτη Βαθυκλή , κατέχει , πανελλαδικά , μοναδική και περίοπτη θέση .
Η αποκατάσταση του Ιερού του Αμυκλαίου Απόλλωνα ,μέσα σε μια Λακωνία της οποίας οι κλασικές αρχαιότητες βρισκονται βαθύτατα παραμελημένες και αναξιοποίητες ( βλέπε αρχαία θέατρα Σπάρτης και Γυθείου ,αρχαία Σπάρτη , αρχαιολογικό χώρο Πελλάνας , Μενελάϊα , Ιερό Ορθίας Αρτέμιδας , θολωτό τάφο Βαφειού , κλπ , κλπ ) θα αποτελέσει την απαρχή για να γίνει η Σπάρτη και η Λακωνία ευρύτερα ένας τόπος που θα λάμπει από το φως της κλασικής αρχαιότητας , ένας πόλος έλξης για τους επισκέπτες όλου του κόσμου κι ένας σημαντικότατος μοχλός για τη γενικότερη ανάπτυξη της Λακωνίας .
Η ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΠΆΡΤΗΣ καλεί τον κ .Δεληβοριά να μην καμφθεί και να μην εγκαταλείψει τις προσπάθειες που καταβάλλει για την αποκατάσταση του Ιερού του Αμυκλαίου Απόλλωνα και την εκεί δημιουργία «ενός χώρου με ευρωπαϊκές προδιαγραφές». Ο κ. Δεληβοριάς ας γνωρίζει ότι οι πολίτες της Σπάρτης και της Λακωνίας εκτιμούν το ενδιαφέρον του για την ιδιαίτερη πατρίδα μας , παρακολουθούν τις προσπάθειές του για την ανάδειξη των αρχαιολογικών μας θησαυρών και στηρίζουν την υλοποίηση του ονείρου του που είναι , άλλωστε , όνειρο και όραμα της τοπικής κοινωνίας .
Τέλος , η ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΠΆΡΤΗΣ ,καλεί ΟΛΟΥΣ τους υποψηφίους για τις εκλογές της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να πάρουν σαφή θέση πάνω στο σημαντικότατο αυτό για τον τόπο μας θέμα , αλλά και τους θεσμικούς και συλλογικούς φορείς της πόλης και του Νομού να εκφράσουν τη στήριξή τους σε μια προσπάθεια που επιδιώκει να βγάλει τη Σπάρτη και τη Λακωνία ( επιτέλους ) από το περιθώριο .
Επιστολή του Μητροπολίτου μας προς το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο.
«Με κατάπληξη πληροφορήθηκα, από εφημερίδα, πρόσφατη απόφασή σας με την οποία δίδετε άδεια στην επιστημονική ομάδα του διακεκριμένου αρχαιολόγου κ. Δεληβορριά, για να αποξηλώσουν ορθόδοξους Ιερούς Ναούς της Εκκλησιαστικής μας Επαρχίας, στο πλαίσιο αναστηλωτικού προγράμματος που αφορά στο Ιερό του Αμυκλαίου Απόλλωνα.
Για το θέμα αυτό, επιτρέψτε στον υπεύθυνο επιχώριο Μητροπολίτη, ως πνευματικό ποιμένα και εκκλησιαστικό λειτουργό, να καταθέσει την ταπεινή του γνώμη και τον εύλογο προβληματισμό του, αν και δε του ζητήθηκε και δεν ενημερώθηκε έστω και για τυπικούς λόγους, διότι δύο τουλάχιστον εκκλησίες, χώροι λατρείας του Τριαδικού Θεού για πολλούς αιώνες, ουσιαστικά πρόκειται να βεβηλωθούν νομότυπα, για την αναστήλωση ενός αρχαίου, αξιοσέβαστου βεβαίως, μνημείου.
Καταρχήν, θαυμάζω το πάθος και την εργατικότητα του κ. Δεληβορριά και των εκλεκτών συνεργατών του, που επιδεικνύουν στην πρωτόγνωρη προσπάθεια να επαναφέρουν στην αρχέτυπη μορφή του το ιερό αυτό, σημαντικό αρχιτεκτονικό μνημείο της εθνικής μας πολιτιστικής κληρονομιάς.
Θεωρώ, όμως, ότι άπτεται των ορίων του παραλόγου η απόσπαση τμημάτων του τα οποία εν προκειμένω είναι ενσωματωμένα στην τοιχοποιία ή το εσωτερικό της Αγίας Κυριακής και του Προφήτου Ηλία των Ενοριών Αμυκλών και Ριβιωτίσσης αντιστοίχως, για να υλοποιηθεί ο εν λόγω στόχος.
Πρώτα – πρώτα, τέτοια ενέργεια, η οποία με βάση την απόφαση αυτή μπορεί να φθάσει και σε αφαιρέσεις, δηλαδή καταστροφή υλικού ακόμη και από το ιερό Βήμα ή την αγία Τράπεζα, που και ιερόσυλοι ή αλλόθρησκοι πολλές φορές σέβονται, αποτελεί πράξη ιεροσυλίας, προσβολή βάναυση του Θεού αλλά και των ευσεβών χριστιανών.
Τη μορφή της αντίδρασης των τελευταίων, οι οποίοι έχουν το δικαίωμα ανεμπόδιστα να τελούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα και των οποίων οι Ναοί, όπως και των αλλοθρήσκων, να τυγχάνουν σεβασμού από την ελληνική πολιτεία, δεν μπορούμε ασφαλώς να προδικάσουμε.
Την προβλέπουμε, όμως, δυναμική από τα μηνύματα που μέχρι σήμερα λαμβάνουμε και από τώρα υπόσχομαι ότι θα έχουν αμέριστη τη συμπαράστασή μου.
Η διαβεβαίωση, επιπρόσθετα, ότι είναι εξασφαλισμένη η στατικότητα και ότι δε θα αλλοιωθεί η αισθητική των εκκλησιών, γιατί θα αντικατασταθούν με τα ακριβή τους αντίγραφα είναι αβάσιμη.
Ποτέ δεν έχει εφαρμοστεί η τεχνική αυτή στο παρελθόν και επομένως απουσιάζει η σχετική εμπειρία, αλλά και αν έχει, δεν είναι εγγυημένης αποτελεσματικότητας, διότι κάθε περίπτωση είναι μοναδική και υπάρχουν αστάθμητοι παράγοντες που μπορούν να καταστρέψουν ολοσχερώς το Ναό κατά το εγχείρημα.
Εξάλλου, και η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, η καθ ύλην αρμόδια, της οποίας η θέση δεν ελήφθη υπ όψιν, διαφωνεί κάθετα.
Ας μη λησμονούμε και μία άλλη πολύ σοβαρή διάσταση του θέματος που συνδέεται με τους ιερούς Κανόνες, τους οποίους κανείς μας δεν έχει το δικαίωμα να παραβλέπει ή να παραχαράσσει στο βωμό ποικίλων σκοπιμοτήτων.
Οι Κανόνες και σ’ αυτό το ζήτημα είναι εύγλωττοι, «του ναού πεσόντος, ο τόπος ανίερος ου γίνεται. όθεν ουδέ πωλείται» (ογ’ Διάτ. του α’ τίτλ. Νεαρών).
«Τα άπαξ καθιερωθέντα Μοναστήρια (επομένως και ιεροί Ναοί) κατά γνώμην του Επισκόπου, μένειν εις το διηνεκές και τα ανήκοντα αυτοίς πράγματα φυλάττεσθαι και μηκέτι γίνεσθαι ταύτα κοσμικά καταγώγια. Τους δε συγχωρούντας τούτο γίνεσθαι, υποκείσθαι τοις εκ των Κανόνων Επιτιμίοις» (24ος Κανών Δ’ Οἰκουμ. Συνόδου).
Συμφωνούν και ο μθ’ της Στ’ Οἰκουμ. Συνόδου και ο ιβ’ της Ζ’ Οἰκουμ. Συνόδου και ο β’ του Αγ. Κυρίλλου που επιτάσσουν να μένουν αναφαίρετα τα κειμήλια και υποστατικά από τας εχούσας αυτά εκκλησίας».
Στο σημείο αυτό θέλω να επικαλεσθώ και μία ιστορική αλήθεια, που σίγουρα γνωρίζετε και αφορά στην αιτία του “παντρέματος” αυτού, στοιχείων από αρχαία μνημεία με χριστιανικές εκκλησίες.
Είναι, δηλαδή, γνωστό ότι στο απώτερο παρελθόν, όταν τα αρχαιοελληνικά μνημεία, εγκαταλελειμμένα γίνονταν βορά της αρχαιοκαπηλικής βουλιμίας των πάσης φύσεως τυμβωρύχων της ελληνικής ιστορίας, πολλοί Έλληνες χριστιανοί, άλλοι γιατί επιδίωκαν διασύνδεση του Ελληνισμού με το Χριστιανισμό με τη δική τους αισθητική αντίληψη, άλλοι για να προστατέψουν τους πολιτισμικούς αυτούς θησαυρούς και άλλοι από άγνοια, ενώ λίγοι από φανατισμό, πήραν διάφορους ογκόλιθους – αγκωνάρια, που ήταν διάσπαρτα παντού, και έκτισαν Εκκλησίες.
Παρατηρήθηκε, μάλιστα, το παράδοξο ιστορικό φαινόμενο αλλόφυλοι και αλλόθρησκοι επιδρομείς (π.χ. οι Γότθοι του Αλάριχου κ.α.), όταν κατέστρεφαν αρχαιοελληνικά μνημεία, να σταματούν όπου υπήρχαν χριστιανικοί ναοί από σεβασμό η άλλους λόγους.
Η πολιτική αυτή, τελικά, διέσωσε κυριολεκτικά χιλιάδες τέτοιους μνημειακούς θησαυρούς που βρίσκονταν στους Ιερούς Ναούς ή πέριξ αυτών.
Επομένως, η θεμιτή κατά τα άλλα προσπάθεια αποκατάστασης αρχαίων μνημείων, στην προκειμένη περίπτωση του Απολλώνειου ιερού, με την εφαρμογή αυτής της επισφαλούς και αμφιλεγόμενης τεχνικής, αφού δεν έχει την ευρεία επιστημονική συναίνεση, συνιστά και προσβολή και έκφραση ασέβειας προς τους κτίτορες των ορθόδοξων αυτών εκκλησιών και ταυτόχρονη περιφρόνηση της ιστορικής και εθνικής τους προσφοράς.
Με βάση, συνεπώς, τις παραπάνω επισημάνσεις, φρονώ ότι ο τρόπος με τον οποίο τείνει να εφαρμοσθεί το συγκεκριμένο πρόγραμμα αναστήλωσης δεν αντιμετωπίζει ισότιμα, όπως υποστηρίζεται, αφενός ένα μνημείο που μόνο ίχνος του σώζει και αφετέρου τους ορθόδοξους ναούς, ευκτήριους οίκους λατρείας των ορθόδοξων χριστιανών για εκατοντάδες χρόνια που έτσι απροκάλυπτα θέτει σε κίνδυνο ολοσχερούς καταστροφής.
Ολοκληρώνω τις σκέψεις αυτές με δύο ερωτήματα:
α) Τα πιστά αντίγραφα των μνημειακών τμημάτων με τα οποία η ομάδα σκοπεύει θεωρητικά τουλάχιστον να αντικαταστήσει τα ενσωματωμένα στους Ναούς πρωτότυπα, γιατί να μη χρησιμοποιηθούν στο ιερό του Απόλλωνα;
Με τον τρόπο αυτό θα εξοικονομηθούν και πόροι και χρόνος και θα αποφευχθούν απρόβλεπτες επιπλοκές.
β) Κανένα σπίτι δεν γκρεμίστηκε και ποτέ, για να αποκαλύψουν τμήματα αρχαίων Ναών ή θεάτρων, προκειμένου να αποκαταστήσουν τα μνημεία. Πώς τώρα επιχειρείται;»
Πηγή : (Γ.Τ) http://www.935radio.gr/
No comments:
Post a Comment